Làm sạch gan: Liệu có thực sự có thể giải độc?
Giải độc, làm sạch hoặc thải độc gan được biết đến với công dụng loại bỏ độc tố trong cơ thể, giúp giảm cân hoặc cải thiện sức khỏe. Mọi người điều muốn làm những điều tích cực cho sức khỏe của mình. Nhưng bạn nên biết rằng giải độc gan thực sự không có nhiều lợi ích.
1. Giải độc gan là gì?
Gan là một trong những cơ quan lớn nhất cơ thể, giúp loại bỏ chất thải, xử lý các chất dinh dưỡng và thuốc men khác nhau. Hầu hết mọi người nghĩ rằng thanh lọc (hay còn gọi là detox) sẽ giúp gan loại bỏ độc tố sau khi đã uống quá nhiều rượu hoặc ăn thực phẩm không lành mạnh.
Một số người hy vọng làm mát gan thải độc sẽ giúp gan hoạt động tốt hơn hàng ngày, thậm chí là điều trị bệnh gan.
Giống như hầu hết các biện pháp giải độc, làm sạch gan có các bước cụ thể, bao gồm yêu cầu bạn nhịn ăn, chỉ uống nước trái cây hoặc các chất lỏng khác trong vài ngày. Bạn cần phải tuân thủ một chế độ ăn hạn chế, dùng thêm thảo dược hoặc thực phẩm chức năng và nhiều loại sản phẩm bổ trợ.
2. Giải độc gan có an toàn không?
Có các phương pháp điều trị y tế cho các bệnh về gan, nhưng không có bằng chứng cho thấy giải độc có thể khắc phục tổn thương gan. Trên thực tế, các chất giải độc có nguy cơ gây hại cho gan của bạn. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra tình trạng tổn thương gan do thực phẩm chức năng và thảo dược đang gia tăng.
Ví dụ, chiết xuất trà xanh có thể gây ra tổn thương do viêm gan; thuốc xổ cà phê có thể dẫn đến nhiễm trùng và các vấn đề điện giải đe dọa tính mạng.
Sau đây là những điều khác cần biết về các sản phẩm mát gan thải độc:
- Một số công ty sử dụng các thành phần có thể gây hại hoặc quảng cáo sai về công dụng điều trị các bệnh nghiêm trọng
- Nước trái cây chưa tiệt trùng có thể khiến bạn bị bệnh, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc có hệ miễn dịch suy yếu
- Nếu mắc bệnh thận, việc thải độc gan bằng một lượng lớn nước trái cây có thể khiến bệnh tình trở nên trầm trọng hơn
- Nếu bị tiểu đường, hãy nhớ hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bạn bắt đầu chế độ ăn uống nhằm thúc đẩy gan thải độc
- Phương pháp thải độc gan có bao gồm nhịn ăn, bạn có thể cảm thấy yếu đuối hoặc ngất xỉu, đau đầu hoặc mất nước. Đối với người bị viêm gan B đã tổn thương gan, việc nhịn ăn có thể làm tình trạng thêm trầm trọng.
Không có bất kỳ bằng chứng khoa học nào cho thấy việc thanh lọc gan giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể hoặc giúp bạn khỏe mạnh hơn. Cảm giác nhẹ nhàng, thoải mái hơn khi thực hiện detox chỉ đơn giản là vì bạn không ăn thực phẩm nặng, chất béo rắn và đường tinh chế – những thực phẩm chứa nhiều calo nhưng ít dinh dưỡng.
Chế độ ăn kiêng detox cũng thường cắt bỏ các loại thực phẩm dễ gây dị ứng hoặc nhạy cảm – như sữa, gluten, trứng hoặc đậu phộng.
3. Cách giúp gan sau khi uống quá nhiều rượu
Các bác sĩ cho biết, việc giải độc gan không quan trọng đối với sức khỏe của bạn, cũng như không giúp giảm mức độ hoạt động của gan. Không có bằng chứng nào cho thấy các phương pháp mát gan thải độc thực sự có hiệu quả sau khi bạn uống quá nhiều bia rượu hoặc thức ăn không lành mạnh.
Những yếu tố thực sự ảnh hưởng đến gan của bạn bao gồm:
- Sức khỏe tổng thể
- Gen của bạn
- Chế độ ăn uống
- Lối sống
- Môi trường sống
Các phương pháp thải độc gan không điều trị tổn thương hoặc ngăn ngừa bệnh tật.
Gan có thể xử lý cùng một lúc số lượng rượu nhất định, nếu bạn uống quá mức thì cơ quan này phải làm việc nhiều hơn. Theo thời gian, điều này sẽ dẫn đến viêm, sẹo hoặc ung thư gan. Vì thế các chuyên gia khuyên không nên uống nhiều hơn 1 ly rượu mỗi ngày đối với phụ nữ và 2 ly đối với nam giới (1 ly tương đương 350ml bia hoặc 150ml rượu vang).
Gan có khả năng chữa lành những tổn thương nhỏ do rượu trong vài ngày hoặc vài tuần. Những tổn thương nặng hơn có thể mất hàng tháng để chữa lành. Sau một thời gian dài, thương tổn có thể tồn tại vĩnh viễn. Vì vậy hãy cho gan nghỉ ngơi bằng cách không uống bia rượu 2 ngày liên tiếp trong tuần.
4. Cách phòng ngừa bệnh gan
Thay đổi lối sống có thể giúp giữ cho gan của bạn khỏe mạnh mà không cần thải độc gan. Nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh gan do lạm dụng rượu hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh gan, các bước phòng ngừa sau đây là đặc biệt quan trọng:
- Hạn chế uống rượu
- Ăn uống cân bằng hàng ngày, bao gồm 5 – 9 khẩu phần trái cây và rau, cùng với chất xơ từ rau, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt. Đảm bảo bổ sung protein cho các enzym để giúp cơ thể giải độc một cách tự nhiên
- Giữ cân nặng hợp lý
- Cố gắng tập thể dục mỗi ngày với cường độ phù hợp.
- Ngoài ra, cần tránh các hành vi nguy cơ có thể dẫn đến viêm gan virus, bao gồm:
- Tránh các loại thuốc kích thích, đặc biệt là dùng chung kim tiêm hoặc ống hút
- Không dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng hoặc các đồ cá nhân khác
- Chỉ xăm mình ở cơ sở đảm bảo vô trùng tuyệt đối
- Không quan hệ tình dục không được bảo vệ với những người không biết rõ.
5. Gan thải độc và giảm cân
Một vài nghiên cứu đã liên kết gan thải độc với giảm cân hoặc giảm mỡ, nhưng vẫn chưa đủ quy mô và số liệu để khẳng định. Ngoài ra, ở các nghien cứu khác đã phát hiện ra rằng chế độ ăn ít calo khi giải độc có thể dẫn đến giảm cân nhanh, nhưng mọi người có xu hướng quay lại cân nặng như cũ ngay sau khi trở về chế độ ăn uống thông thường.
Một số thay đổi lối sống có thể bảo vệ chống lại bệnh gan, giúp bạn giảm cân và loại bỏ chất béo gây viêm trong gan bao gồm:
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều nước, trái cây và rau quả
- Tập thể dục thường xuyên
- Tuân thủ các khuyến nghị về sử dụng rượu bia.
6. Thực phẩm bổ sung có giúp gan của bạn?
Cây kế sữa là một loại thảo mộc có chứa một hợp chất silybin, có thể giúp gan hoạt động tốt hơn và hỗ trợ điều trị bệnh gan. Nhưng không có đủ bằng chứng cho thấy các chất thải độc gan chiết xuất từ cây kế sữa giúp gan của bạn khỏe mạnh hơn.
Một số nghiên cứu cho biết các hợp chất từ cây kế sữa đã giúp giảm bớt các triệu chứng của một số loại bệnh gan. Nhưng không có nghiên cứu nào cho thấy chúng có khả năng tự điều trị bệnh.
Củ nghệ có thể giúp tăng cường cơ thể và bảo vệ bạn khỏi tổn thương gan. Nhưng không có đủ nghiên cứu để khuyến khích sử dụng nghệ thường xuyên nhằm phòng ngừa bệnh gan.
Bồ công anh cũng đã được coi là một phương thuốc tự nhiên cho các tình trạng khác nhau, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu thêm để chứng minh.
Nhìn chung thì chất bổ sung và thực phẩm chức năng mát gan thải độc không được cơ quan y tế đảm bảo hiệu quả và an toàn như các loại thuốc. Nếu bạn nghĩ rằng mình có vấn đề về gan hoặc biến chứng gan từ bệnh lý đang mắc phải, hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn phù hợp.
Nguồn: Vinmec