8 cách giải độc gan tại nhà đơn giản, hiệu quả bạn có thể biết

Gan đóng vai trò như “nhà máy lọc” giúp cơ thể luôn khỏe mạnh.

Khi chất độc vào cơ thể, gan sẽ giúp chuyển hóa thành các chất ít độc hơn sau đó dần dần được thải ra bên ngoài. Tuy nhiên, việc sử dụng lượng lớn rượu bia có thể khiến gan quá tải làm ứ đọng và gây hại cho cơ thể.

Việc bạn có thể giúp bảo vệ gan là ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để hạn chế những chất độc hại đi vào cơ thể chứ không phải dùng thuốc hay thực phẩm để làm sạch gan.

1. Hạn chế uống rượu

Không có loại thuốc nào có thể giúp gan của bạn khỏe mạnh khi bạn thường xuyên uống nhiều rượu bia, đặc biệt là dịp lễ Giỗ tổ Hùng Vương, ngày 30 tháng 4 và ngày 1 tháng 5 sắp tới. Gan là nơi chuyển hóa tất cả các loại đồ uống có cồn mà bạn tiêu thụ.

Uống càng nhiều rượu bia, gan càng phải làm việc nhiều hơn, duy trì trong thời gian dài làm gan bị quá tải và dẫn đến các tổn thương tế bào gan từ đó gây nên những hệ lụy xấu như: gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan,…

Để giữ gan khỏe mạnh bạn nên sử dụng thức uống có cồn theo khuyến cáo với không quá 2 lon bia mỗi ngày hoặc không quá 90ml rượu 40 độ mỗi ngày. Riêng với những người có bệnh lý gan hay một số bệnh lý về tim mạch, nội tiết thì cần ngưng hoàn toàn việc sử dụng các loại thức uống có cồn.

2. Theo dõi việc uống thuốc

Tất cả các loại thuốc khi vào cơ thể đều sẽ đi qua gan để được xử lý. Do đó việc tìm hiểu về ảnh hưởng của những loại thuốc mình đang uống đến gan thế nào là cực kỳ quan trọng.

Hầu hết các loại thuốc đều an toàn cho gan nếu dùng đúng theo chỉ dẫn. Tuy nhiên, những trường hợp dùng quá nhiều thuốc, dùng quá thường xuyên, dùng không đúng thuốc hoặc dùng nhiều loại thuốc cùng một lúc có thể gây hại cho gan.

Ví dụ acetaminophen (paracetamol) là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt được sử dụng rất thường xuyên. Tuy nhiên, nếu thuốc không được sử dụng đúng cách (quá 4g/ngày hay dùng liên tiếp 10 ngày) có thể gây độc cho gan.

Đã có không ít trường hợp suy gan cấp do uống quá liều paracetamol. Vì thế bạn nên tham khảo bác sĩ hay dược sĩ trước khi có ý định sử dụng thuốc này.

3. Không sử dụng quá nhiều thực phẩm chức năng

Các thực phẩm chức năng dù là bổ sung vitamin, khoáng chất, thảo mộc hay các biện pháp tự nhiên khác đều sẽ đi qua gan. Sử dụng lâu dài và không theo hướng dẫn hoàn toàn có thể tích lũy và gây độc cho tế bào gan.

Một bài báo đăng trên tạp chí “Gastroenterology and Hepatology” cho thấy các loại sản phẩm giúp giảm cân hay tăng cơ đều có thể gây độc cho gan.

Ngay cả một số loại vitamin như vitamin A, vitamin B3 nếu sử dụng quá nhiều cũng có thể gây hại cho gan. Như vậy để tránh gây hại cho gan, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào.

4. Thay đổi chế độ ăn uống

Một chế độ ăn uống hợp lý có lợi cho gan và lối sống lành mạnh luôn là biện pháp tuyệt vời. Chế độ ăn cần cân đối về tỷ lệ protein, chất béo, tinh bột và bổ sung đầy đủ vitamin và chất khoáng, chất xơ sẽ giúp gan luôn khỏe mạnh.

Để đảm bảo chế độ ăn uống của bạn có lợi và giữ cho gan luôn hoạt động tốt, có thể tham khảo các cách chọn thực phẩm sau:

• Với protein bạn nên chọn những loại protein từ thịt trắng và thực vật như các loại cá, đậu nành, các loại hạt, bông cải xanh…
• Chất béo nên chọn chất béo không bão hòa có nguồn gốc thực vật như dầu oliu, dầu đậu nành, dầu hạt hướng dương,…
• Tinh bột nên chọn những thực phẩm có chỉ số GI thấp như ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, bánh mì,…
• Bổ sung đầy đủ chất xơ và các loại trái cây, rau củ, uống đủ nước mỗi ngày để giữ cho gan luôn hoạt động tốt.
• Uống cafe được chứng minh là giảm nguy cơ mắc bệnh về gan như xơ gan, ung thư gan nhờ việc giảm tích tụ các chất gây hại cho gan như chất béo và collagen.
• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo, đường và muối như thức ăn chiên rán, thức ăn nhanh, nước ngọt… những loại thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến chức năng gan theo thời gian.
• Hạn chế các thức uống có cồn như bia, rượu,… để giữ cho gan luôn khỏe mạnh.

Đặc biệt là trong dịp lễ tới, việc tụ tập với bạn bè hay gia đình đều có thể làm xáo trộn chế độ ăn và nạp vào cơ thể lượng thức ăn độc hại lớn hơn bình thường. Bạn hãy tự kiểm soát để gan không phải làm việc quá sức trong những ngày đó.

5. Tập thể dục đều đặn

Tập thể dục đều đặn chắc chắn là một biện pháp tuyệt vời. Nó không chỉ cải thiện chức năng gan mà còn cải thiện tất cả các mặt khác của sức khỏe như tim mạch, hô hấp, cơ xương khớp… Hãy tranh thủ những ngày nghỉ lễ để xây dựng cho bản thân thói quen tập thể dục hằng ngày.

Đối với gan, nghiên cứu đã cho thấy việc tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần với các bài tập thể dục đơn giản như chạy bộ, đi xe đạp, bơi lội,… đều có thể giúp ngăn ngừa sự tích tụ chất béo trong gan, hạn chế gan nhiễm mỡ.

6. Đề phòng viêm gan

Hiện tại, Việt Nam vẫn còn là vùng có tỷ lệ bệnh nhân nhiễm 2 loại virus viêm gan nguy hiểm là viêm gan siêu vi B và viêm gan siêu vi C. Hai loại virus này là nguyên nhân chính gây ra viêm gan, xơ gan và ung thư gan ở nước ta.

Đường lây truyền của chúng bao gồm: lây qua đường máu, tình dục và lây từ mẹ sang con. Việc hiểu biết về đường lây truyền có thể giúp chúng ta phần nào phòng tránh được sự lây nhiễm. Tuy nhiên mỗi chúng ta nên đi xét nghiệm lại viêm gan siêu vi B, C và tham gia tiêm ngừa viêm gan siêu vi B.

Một loại viêm gan siêu vi khác cũng thường gặp là viêm gan siêu vi A. Chúng lây truyền qua đường tiêu hóa do chúng ta ăn thức ăn nhiễm phân hay chất thải của người mắc viêm gan siêu vi A.

Vì thế chúng ta nên hết sức cẩn thận với thức ăn hằng ngày bằng cách ăn chín uống sôi và rửa sạch thực phẩm như các loại rau, củ, quả trái cây… Đặc biệt trong dịp lễ này, bạn có thể chọn lựa việc tụ tập ăn uống tại nhà thay vì ra hàng quán hay tiệm bên ngoài do không kiểm soát được nguồn thức ăn tại đó.

7. Hạn chế tiếp xúc với môi trường độc hại

Gan không chỉ xử lý những chất độc từ đường tiêu hóa mà còn xử lý cả những chất độc khác từ đường hô hấp và da. Vì thế, môi trường với nhiều độc chất không chỉ khiến hệ hô hấp bị tổn thương, làn da gặp vấn đề mà ngay cả gan cũng chịu tác động không nhỏ.

Bạn nên tránh phun thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… trong sân vườn, để các loại thùng sơn, bình xịt hóa chất ở xa nơi sinh sống. Nếu cần thiết phải sử dụng các loại hóa chất độc hại hãy đeo khẩu trang, mắt kính hay tấm chắn giọt và luôn giữ cho không gian được thông thoáng để giảm thiểu tác hại do chúng gây ra.

Khói bụi từ các phương tiện giao thông cũng là một nguồn độc hại cho cả hệ hô hấp và gan. Trong những ngày lễ, bạn nên hạn chế ra đường vào giờ cao điểm và phải luôn mang khẩu trang khi ra ngoài để bảo vệ mình.

8. Uống đủ nước

Phần lớn trọng lượng của gan là nước, do đó uống đủ nước là một biện pháp giúp gan khỏe mạnh.

Tuy nhiên, đa phần chúng ta đều có thể không uống đủ nước hoặc không biết cách uống nước sao cho hợp lý. Bạn hãy tập cho mình một thói quen uống nước tốt cho sức khỏe như sau:

• Uống đủ nước (0,4 lít nước cho mỗi 10kg cân nặng mỗi ngày).
• Uống vào những thời điểm sau: sáng sớm thức dậy, trước khi đi ngủ, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Ngoài ra bạn nên uống nước thành thói quen cứ mỗi 1 – 2h/lần thay vì đợi khát mới uống. Thói quen uống nước này không chỉ giúp gan bạn khỏe mạnh mà còn giúp những cơ quan khác hoạt động tốt hơn.

9. Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Gan là một cơ quan bù trừ rất tốt trong cơ thể do đó khi nó tổn thương bạn cũng rất khó có thể thấy sự bất thường, chỉ khi tình trạng bệnh đã trở nặng. Do đó, bạn nên đi khám tổng quát để bác sĩ tư vấn cho bạn cụ thể hơn.

Trong trường hợp bạn làm việc trong môi trường nhiều chất độc hại, thường xuyên sử dụng rượu bia,… Bạn nên đi khám để có thể đánh giá chức năng gan sớm nhất. Các dấu hiệu cho thấy gan đang bị suy yếu mà bạn cần chú ý gồm:

• Thường xuyên mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn.
• Vàng da, vàng mắt.
• Đau tức vùng bụng trên bên phải.

Một số bệnh viện uy tín mà bạn có thể đến khám

• Tại Hà Nội: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức,…
• Tại TP Hồ Chí Minh: Bệnh viện Đại Học Y Dược, bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện Nguyễn Tri Phương,…

Nguồn: nhathuocankhang